Westergeest

Westergeest (640 inwoners) is een streekdorp dat in de vroege Middeleeuwen is ontstaan op een zandopduiking ten noordwesten van de hoge gronden van de Wouden en die daarvan gescheiden is door een laag gebied, de Warren. Het dorp was op enige afstand in noordelijke richting over water ontsloten door de Zwemmer en later door het verbeterde stroomkanaal van de Nieuwe Zwemmer. Aan de zuidzijde is tussen 1654/’56 de Stroobosser Trekvaart gegraven. Het dorp heeft zich ontwikkeld langs twee parallelle wegen, de huidige Eelke Meinertswei en de Bumawei. Aan die wegen en wat zijpaden is de bebouwing, waartussen relatief veel boerderijen en woudboerderijtjes, geleidelijk verdicht. Na de oorlog is in het westen de dorpsuitbreiding tot stand gekomen. Ten noordwesten hoort de buurschap Keatlingwier die richting Dantumadeel loopt bij Westergeest. Ten zuiden hebben de Triemen bij dit dorp gehoord, maar dat dorp is nu zelfstandig. Aan de Eelke Meinertswei staat de imposante dorpskerk op een hoog kerkhof in een dichte boomzoom. Het romaanse gebouw is in verschillende fasen in baksteen opgetrokken ter vervanging van een voorgangster van tufsteen. Door de waterrijke omgeving wordt Westergeest vaak aangedaan door passerende pleziervaarders en kan men vanuit Westergeest prima kanotochten ondernemen. Ten noorden van Westergeest begint het vlakke kleilandschap, terwijl naar het zuiden het elsensingellandschap van de Wouden ligt. De dichtsbijzijnde stad is Dokkum, +/- 10 km, maar voor de wekelijkse boodschappen wordt ook vaak Kollum of Zwaagwesteinde aangedaan.