Transitie training bij Ús Hôf in Sibrandabuorren

Op dinsdagavond 21 mei waren verschillende initiatieven uitgenodigd die aan de slag zijn met het thema duurzaamheid voor een transitie training bij de zelfoogsttuin Ús Hôf in Sibrandabuorren. In de sfeervolle tent zaten we met initiatiefnemers uit Wommels, Kimswert, Bolsward en IJlst. Het thema van deze bijeenkomst was inspiratie en lokale betrokkenheid. De avond werd georganiseerd door het Friese Steuntpunt van Netwerk Duurzame Dorpen.

Bregje Hamelynck trapte af met een verhaal over de tuin waar we vandaag aanwezig zijn. In 2014 is Bregje samen met Michel begonnen op een stuk grond van ongeveer 2 hectare achter hun woonboerderij. In de tuin van Ús Hôf worden groenten geteeld zonder bestrijdingsmiddelen op basis van permacultuur. Tussen de verschillende rijen met gewassen staan ook een aantal rijen met hogere beplanting (bosranden). In twee tunnelkassen worden o.a. tomaten en aubergines verbouwd. Biodiversiteit is er ook genoeg op de tuin dankzij poelen voor kikkers en padden. Leden van Ús Hôf komen regelmatig langs om zelf hun oogst op te halen.

In 2016 is de voedselcoöperatie Ús Iten opgericht met een buurtmarkt. In deze buurtmarkt kunnen leden van de coöperatie een eigen krat samenstellen met producten van Ús Hôf, lokale leveranciers en de biologische groothandel. De leden van de coöperatie werken ook 1 keer in de 8 weken mee in de tuin. Hierdoor is een voedselgemeenschap ontstaan. Toekomstplannen zijn er ook: er is een plan voor een gemeenschappelijk gebouw voor o.a. cursussen en bezoekers. Hiervoor hebben ze een crowdfundingsactie opgezet. Vanuit de Voedselwerkplaats ondersteund Bregje dorpen en gemeenschappen die ook een dorpstuin of buurtmarkt willen starten.

Na een rondleiding op de tuin verteld Gerrit van der Leeuw over de Stroomtuin in IJlst. In 2015 kwamen een aantal inwoners uit IJlst en Oosthem op het idee om afscheid te nemen van fossiele brandstoffen. Energie zelf gebruiken en opwekken samen met de gemeenschap. Dit is uiteindelijk de Stroomtuin geworden, waar energie in plaats van groente geoogst wordt.

Bij het maken van de plannen konden ze meedoen met de pilot Mienskipsenergie van de Gemeente Gemeente Súdwest-Fryslân. Bijzonder hierbij is dat de gemeenteraad aan de voorkant toestemming geeft in plaats van achteraf. Voorwaarde hiervoor was dat maximaal 25% van de direct omwonenden tegen het plan mocht zijn om het zonnepark door te laten gaan. Uiteindelijk was een meerderheid voor het plan.

Bij het proces kreeg de Stroomtuin hulp van de Energiewerkplaats Fryslân. De planvorming nam ten opzichte van de uitvoering het meeste tijd in beslag: 4,5 jaar. ‘Blijf communiceren’ is de belangrijkste tip die Gerrit meegeeft aan de initiatiefnemers. Inmiddels hebben ze veel succes met warmtecamera’s en zijn er 2 deelauto’s beschikbaar.

Als afsluiter gaf Riejanne Bouma van Doarpswurk de initiatiefnemers verschillende tips mee over participatie. Welke rol heb je binnen een initiatiefgroep en hoe presenteer je je plan aan de belanghebbenden? Initiatieven die al wat verder waren gaven tips aan de initiatieven die nog niet zo ver waren. Schaalgrootte speelt hierbij ook een rol. Een duidelijk plan met een stip op de horizon en klein beginnen kan ook helpen.

Kortom, een leerzame avond met een goede sfeer.