Stienzer Energykoöperaasje aan de slag met Energiemix Methode

Het energieverbruik verlagen en de energie die nodig is duurzaam opwekken. Dat is het streven van de Stienzer Energykoöperaasje U.A.. Met behulp van de Energiemix Methode (EMM) van de Energiewerkplaats werden de eerste contouren op papier gezet om dit doel te bereiken.

De Stienzer Energykoöperaasje U.A. is in mei 2019 opgericht en komt voort uit een werkgroep, die in opdracht van dorpsbelang onderzocht hoe Stiens energieneutraal kan worden. Het is nu zaak om plannen te ontwikkelen en de inwoners van Stiens mee te krijgen in hun streven. Vooral dat laatste is erg belangrijk, stellen bestuursleden Sikke R. Roosma en Douwe Struiksma. ‘Zonder de mensen kom je geen stap verder’, stelt Struiksma.

Vorig jaar heeft de energykoöperaasje – rekening houdend met de beperkingen van Corona – twee sessies met de Energiemix Methode gehouden. Deze methode geeft een mooi inzicht in de energiebehoefte in een dorp of wijk, de gewenste en minder gewenste energiemaatregelen en de vertaling hiervan naar het dorp. ‘We werkten met vier groepen die allemaal dezelfde opdracht kregen: als je het gasverbruik op nul zet, hoe vul je dan je energiebehoefte in?’, vertelt Roosma. ‘Daarvoor heb je verschillende knoppen waaraan je kunt draaien: wind, zon, warmte uit water, biogas. Iedereen wil wat en iedereen vindt wat. De kunst is om al polderend hier de goede keuzes in te maken’, vult Struiksma aan.

De Energiewerkplaats maakte een rapport van de eerste sessie en in de tweede sessie werden de aangedragen oplossingen meer uitgediept. Uiteindelijk kwam er een oplossing naar voren die aan het dorp zal worden voorgelegd. Niet als concreet plan, maar als eerste bespiegeling, benadrukt Struiksma. ‘De Energiemix Methode is de eerste stap in de ontwikkeling die je samen opzet. Het is nu aan het dorp. Helaas werken de coronamaatregelen nu niet mee om de resultaten aan het dorp voor te leggen.’

De energykoöperaasje krijgt vanaf februari dit jaar hulp van twintig studenten van hogeschool Van Hall Larenstein. Zij doen onderzoek naar de mogelijkheden om Stiens duurzamer en energieneutraal te maken. De participatie van de burgers zal hier ook een onderdeel van uitmaken. De beide bestuurders zijn blij met deze hulp en de bredere blik die daarmee op hun doelstellingen komt te liggen. ‘Wij kijken met onze eigen ogen naar de materie. Het is mooi dat je nu ook andere inzichten en invalshoeken meekrijgt’, vindt Struiksma.

Een energykoöperaasje gerund door vrijwilligers is beperkt in de mogelijkheden, erkennen ze. Voor de energietransitie is het volgens de bestuurders belangrijk dat de overheid (gemeente) de leiding neemt. ‘De gemeente moet meer sturing geven en als energykoöperaasje kunnen we dan zaken lokaal oppakken en een faciliterende rol spelen. Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat de opwekking van energie lokaal plaatsvindt, waarbij de opbrengst ook naar de mienskip gaat. Nu gaat bijvoorbeeld 70 tot 80 procent van de subsidie voor de investeringen in zonneparken naar grote, buitenlandse investeerders. Dat is stuitend.’

Gemeentelijke sturing is in hun ogen ook nodig als het gaat om isolatie. Want dat is de eerste stap in energiebesparing. Een bijeenkomst en enquête in een van de oudere buurten van Stiens – begin vorig jaar – leverde echter nog niet veel respons op. ‘Mensen beginnen liever aan de gemakkelijke kant van verduurzaming en plaatsen zonnepanelen. Met isolatie bereik je veel meer, maar veel woningen uit de jaren ’60 en ’70 zijn lastig te isoleren. En vaak gaat het om twee-onder-een-kapwoningen die je gezamenlijk moet aanpakken. Als je echt wat wilt bereiken, moet je op gemeentelijk niveau wat doen.’

Ze zijn blij dat ze kunnen meedraaien als pilot in de gemeente Leeuwarden, die is gericht op de warmtevraag in 2030 en ook met de inzet van de studenten. Daarnaast gaan ze ook zelf een publiciteitscampagne voeren om meer leden te werven. En ze zien ernaar uit dat er straks weer bijeenkomsten mogelijk zijn. Want dat is de belangrijkste stap wat hen betreft: ‘Mensen bij elkaar halen en laten meedenken, plannen maken en zelf stappen zetten.’

via

Tekst: Ida Hylkema
Foto: Energiewerkplaats